اعتماد به نفس یکی از ارکان مهم در زندگی و موفقیت فردی است. وجود اعتماد به نفس سالم در ابعاد مختلف زندگی باعث ایجاد قدرت و انگیزه در مواجه با چالشها در شرایط محتلف میشود. از آن جایی که اعتماد به نفس تا این حد میتواند در زندگی شخصی اثرگذار باشد، بنابراین شناخت انواع آن میتواند برای رسیدن به اعتماد به نفس سالم موثر باشد. بنابراین با خواندن مقالهی زیر میتوانید انواع اعتماد به نفس و راه شکوفا کردن آن را بشناسید.
در صورتی که نمیدانید از اعتماد به نفس چیزی نمیدانید، ابتدا توصیه میکنم مقاله اعتماد به نفس چیست را مطالعه کنید.
انواع اعتماد به نفس را چطور بشناسیم؟
یکی از انواع اعتماد به نفس، اعتماد به نفس اجتماعی است که به معنای احساس راحتی ما در موقعیت های مختلف اجتماعی است. اطمینان به اینکه شما در نظرات یا نتیجه گیری های خود مطمئن هستید اعتماد به نفس معرفتی است. به عبارت دیگر، اگر بتوانید با احساس آرامش وارد اتاقی پر از غریبه، شوید و سر خود را بالا نگه دارید و به راحتی با اولین غریبه ای که می بینید شروع به گفتگو کنید، اعتماد به نفس اجتماعی دارید. اگر در موقعیت های شغلی، کاملا مطمئن هستید که رویکرد شما برای بازاریابی محصولات شرکت مورد نظر، بهتر از هر روش دیگری جواب می دهد، شما دارای اعتماد به نفس معرفتی هستید.
چرا اعتماد به نفس اجتماعی منجر به موفقیت می شود؟
همانطور که گفتیم یکی از انواع اعتماد به نفس، اعتماد به نفس اجتماعی است. قدرت اینکه هنگام حرف زدن با غریبه، احساس آسودگی داشته باشید یک قدرت بی نظیر است. این قدرت به شما اجازه می دهد تا مشتریان جدیدی جذب کنید. این قدرت در مصاحبه های شغلی نیز بسیار سودمند است. اعتماد به نفس اجتماعی به شما این امکان را می دهد که از یک معرفی ساده یا یک برخورد تصادفی، نهایت استفاده را ببرید. افراد دارای اعتماد به نفس اجتماعی دوستداشتنیتر و تواناتر دیده میشوند، بدین ترتیب به راحتی میتوان فهمید که داشتن اعتماد به نفس اجتماعی، مزیت بزرگی است.
چرا اعتماد به نفس معرفتی منجر به شکست می شود؟
باهوشترین افراد اغلب آنهایی هستند که در مورد عقایدشان کاملا مطمئن نیستند و بیشتر در معرض تغییر عقایدشان هستند. استیو جابز نیز به دلیل توانایی در تغییر ناگهانی و کامل عقایدش، مشهور بود. در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است، داشتن انعطاف پذیری برای بازنگری در باورهایتان در زمانی که این امر ضروری است، می تواند یک امتیاز واقعی باشد، در حالی که پایبند ماندن به قطعیتهای دیروزتان، ممکن است شما را به پایین بکشاند و این دقیقا نقطه ضعف بزرگ اعتماد به نفس معرفتی است.
چگونه می توان نوع درستی از انواع اعتماد به نفس را داشت؟
برای اینکه بتوانید اعتماد به نفس اجتماعی خود را که از بهترین انواع اعتماد به نفس است تقویت کنید با ما همراه باشید. مانند بسیاری از کارها، اگر تمرین کنید می توانید به آن دست یابید. به دنبال فرصتهایی برای قرار گرفتن در موقعیتهای اجتماعی باشید که شما را خارج از منطقه راحت و امن خود قرار میدهد. فقط کمی شجاعت لازم دارید.
از مکالماتی کوچک شروع کنید که به اعتماد به نفس شما کمک می کند. سعی کنید با افرادی که به تازگی ملاقات کرده اید صحبت کنید. برای ارائه سخنرانی داوطلب شوید یا خود را در مقابل یک مخاطب قرار دهید. هرچه بیشتر بتوانید تجربیات مثبتی از این قبیل بدست آورید، اعتماد به نفس اجتماعی شما بیشتر خواهد شد.
ممکن است این تمرینات برایتان دشوار باشد، اما بسیار ارزشمند است که این نوع از انواع اعتماد به نفس یعنی همان اعتماد به نفس معرفتی خود را نیز به چالش بکشید. هنگامی که پژواکی درونی از خود شنیدید که چیزی کاملاً درست است، برای لحظه ای مکث کنید و از خود بپرسید، از کجا می دانی که درست است؟ آیا شرایطی تغییر نکرده است که از اثربخشی آن کاسته باشد؟
انواع اعتماد به نفس به ترتیب از بدترین تا مفیدترین آنها
اعتماد به نفس انواع مختلفی دارد که در زیر به توضیح برخی از آنها میپردازیم
اعتماد به نفس بی دلیل
یکی از انواع اعتماد به نفس، که به عنوان غرور خودسر شناخته می شود اعتماد به نفس بی دلیل است. معمولا پسران نوجوان دارای این نوع از انواع اعتماد به نفس هستند. به عنوان مثال زمانی که شاید نباید اعتماد به نفس داشته باشید از آن برخوردارید. این نوع اعتماد به نفس از یک یا هر دو مورد زیر ناشی می شود:
- زیاد از حد معمول ارزش دادن به توانایی های خود
- دست کم گرفتن حریفان یا بزرگی وظیفه ای که پیش روی شماست
بدیهی است که هیچ کدام از انواع اعتماد به نفسی که در بالا ذکر شد چیز خوبی نیست و تقریباً همیشه منجر به شکست میشود. اگر از قبل در مورد نتیجه کاری، لاف زدید و خلاف آن به وقوع پیوست، ممکن است شکست بسیار تحقیرکنندهای برای شما باشد. اعتماد به نفس بی دلیل، به ویژه زمانی خطرناک است که شخصی که آن را به کار می گیرد در موقعیتی قدرتمند باشد. به مدیر عاملی فکر کنید که معتقد است خطاناپذیر است و تصمیمات ریسکی برای سرمایه گذاری می گیرد یا مبارزی که در رسانه ها می گوید حریفش را می زند اما وقتی نوبت وارد شدن به رینگ می شود خودش را بازنده می بیند.
برای جلوگیری ازگرفتار شدن به انواع اعتماد به نفس نامطلوب و بروز چنین پیش آمدهایی، به دنبال بازخورد بی رحمانه صادقانه، در مورد توانایی های واقعی خود باشید. از کسانی که با همین چالش مقابله کرده اند بپرسید که چگونه عمل کرده اند. از افرادی که از شما تمجید غیرواقعی میکنند دوری کنید چرا که زمانی که اعتماد به نفس بیجا و منیت شما در آینده از بین میرود، از این اعتماد به نفس کاذب، پشیمان خواهید شد (والدین مراقب این مورد باشند. تحسینهای خوب بی مورد، اغلب ممکن است باعث یک نتیجه نامطلوب شود.)
اعتماد به نفس کاذب
در سالهای قبل دوره ای بود که به ما توصیه می کردند، هر روز صبح جلوی آینه برویم و عباراتی قانع کننده مانند “من شگفت انگیزم”، “کسی قدرت تشکست دادن من را ندارد” و “من قادر به انجام این کار هستم” به خود بگوییم. در واقع ما در اعماق وجودمان، واقعاً احساس اعتماد به نفس نمی کنیم، اما سعی می کنیم لایه نازکی از اعتماد به نفس را بر بالای شک و تردید خود بپوشانیم. کاملاً واضح است که چسباندن اعتماد به نفسی که وجود ندارد می تواند به راحتی یک تخم مرغ بشکند و مطمئناً انعطاف پذیر و بادوام نیست.
با این حال، این نوع از انواع اعتماد به نفس می تواند به عنوان انگیزه ای برای شروع کاری دشوار یا انجام کاری ترسناک برای اولین بار باشد و در عین حال مفید باشد. اولین بار بازیگری را در نمایش مدرسه تصور کنید که از ترس صحنه رنج می برد. گفتن جمله ی “من می توانم این کار را انجام دهم” ممکن است فشار کوچکی باشد که او برای برداشتن چند قدم به جلو، نیاز دارد. همین امر در مورد ژیمناستیک نیز صدق می کند. کسی که از امتحان کردن یک مهارت جدید روی ارتفاع می ترسد، داشتن فقط کمی اعتماد به نفس، به او کمک می کند تا این ترفند را برای اولین بار امتحان کند.
مطالعه کنید: اعتماد به نفس کاذب چیست و تفاوت آن با اعتماد به نفس واقعی
اعتماد به نفس به دلیل انجام دوباره کار
این نوع اعتماد به نفس، یعنی وقتی کاری را یک بار انجام دادید، هنگام انجام دادن آن برای بار دوم، به طور خودکار اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. در دفعات بعدی که با موفقیت به آن دست یافتید، حتی به شک و تردیدهایی که در ابتدا داشتید فکر نمی کنید. در واقع ممکن است اعتماد به نفس شما آنقدر خودکار شده باشد که شما به سطحی از شایستگی ناخودآگاه رسیده باشید.
رانندگی با ماشین یک مثال خوب است. اولین باری که پشت فرمان هستید، کمتر از قدرت مغزی خود استفاده میکنید و برای تمرکز بر روی دنده، ترمز و ترافیک، لازم می دانید تا با خود صحبت کنید و کمی اعتماد به نفس و آرامش ایجاد کنید. 6 ماه بعد شما در کنار رانندگی کردن آواز می خوانید، با دوست خود در صندلی های دیگر صحبت می کنید و دیگر به نحوه تعویض دنده فکر نمی کنید. شما در کاری که انجام می دهید بسیار مطمئن هستید زیرا قبلاً بارها آن را انجام داده اید.
به عنوان یک ورزشکار، اگر قبلاً در مسابقهای برنده شده باشید، مطمئن هستید که سال آینده نیز می توانید در همان مسابقه شرکت کنید. چرا که شما می دانید، برای برنده شدن به اندازه کافی خوب هستید. این ویژگی برای مهارت و تخصص ها نیز صدق می کند. اولین باری که چیزی را امتحان می کنید برایتان دشوار است و در آن اعتماد به نفس ندارید. اما با هر بار تکرار اعتماد به نفس شما افزایش می یابد.
این نوع اعتماد به نفس، به عنوان سومین نوع مفید اعتماد به نفس ذکر شده است. ممکن است برای تکرار کارهایی که قبلا انجام دادهایم خوب باشد، اما به رشد ما کمک نمیکند. برای تعالی بیشتر اعتماد به نفس، به نوع چهارم آن هم نیاز داریم.
اعتماد به نفس “هیچ نتیجه دلخواهی بدون تلاش بدست نمی آید”
یکی از مفیدترین انواع اعتماد به نفس است زیرا یک نوع انرژی است که ما را از ناتوانی در انجام کاری به تسلط به سوی آن سوق می دهد. این نوع اعتماد به نفس، به عنوان نوعی اطمینان، نشان میدهد که اگر سخت کار کنم به مرور زمان به آنچه که در نظر دارم دست خواهم یافت. این امکان وجود دارد که بدون در نظر گرفتن سن و موقعیت خود، اعتماد به نفس و توانایی های خود را شکوفا کنید.
۳ روش شکوفا کردن اعتماد به نفس
بپذیرید که چه کسی هستید
اعتماد به نفس از طریق پذیرش خود به وجود می آید. شما همانی هستید که هستید و نیازی به حسادت به همکاران، دوستان یا همسایگانتان نیست. به جای اینکه انرژی خود را صرف این کنید که بخواهید شبیه کسی شوید که نیستید و هرگز نخواهید بود، خود را همانگونه که هستید بپذیرید. با این حال، بدانید که همیشه، جا برای پیشرفت وجود دارد. گذراندن آموزش های توسعه شخصی و حرفه ای یکی از راه های انجام این کار است.
خودتان را زیر سوال ببرید
والدین و همسالان شما در رشد شما تأثیر مهمی داشته اند. این افراد، انبوهی از ارزشها و روشهای تفکر را در طول زمان، به شما منتقل کردهاند. با گذشت زمان، این ارزش ها و روش های فکری ممکن است دیگر مناسب شما نباشند. جرات کن از خودت سوال کنی، کی هستی؟ رویاهایت چیست؟ واقعا چه چیزی برایت مهم است؟ شما دائماً در حال تکامل هستید. بررسی شخصی که امروز هستید، به شما کمک می کند تا دوباره تمرکز کنید و اعتماد به نفس خود را تقویت کنید.
گفتگوی درونی خود را تغییر دهید
گفت و گوی درونی ما رفتار ما را مشروط می کند. اگر روز را صرف بی ارزش کردن خود کنید، هرگز به توانایی های خود ایمان نخواهید داشت. برای تقویت اعتماد به نفس خود، به جای بی ارزش کردن خود، عادت کنید که برای خود ارزش قائل شوید. صحبت با خود را تغییر دهید و آن را روی خیرخواهی متمرکز کنید. تدام در انجام این عمل، سطح اعتماد به نفس شما را افزایش خواهد داد. اگر شک دارید که می توانید به تنهایی این کار را انجام دهید، از یک مربی که کارگاه های آموزشی حرفه ای و مداوم، ارائه می دهد کمک بخواهید. او می تواند راهنمای خوبی در این فرآیند برای شما باشد.