عزت نفس تنها به این معنا نیست که خود را دوست داشته باشید، بلکه باید باور کنید شایستگی عشق را دارید. شخص با عزت نفس برای افکار و احساساتش ارزش قائل است و همیشه علایق خود را در نظر میگیرد. در واقع یکی از نشانه های عزت نفس پایین احساس بیکفایتی و نالایق بودن است.
عزت نفس پایین علاوهبر اینکه احساس شما را نسبت به خودتان تغییر میدهد، بلکه میتواند بر طرز رفتار دیگران با شما نیز تاثیرگذار باشد. بنابراین، اگر میخواهید روابط سالمی را تجربه کنید و برای رسیدن به اهداف خود انگیزه داشته باشید، داشتن عزت نفس امری ضروری به شمار میرود. در این مقاله قصد داریم شما را با 10 مورد از علائم عزت نفس پایین آشنا کنیم.
۱۰ مورد از نشانه های عزت نفس پایین
گاهی ممکن است در زندگی نسبت به خود احساس ترحم کنیم و اعتماد به نفسمان را زیر سوال ببریم. تقریبا همه ما چنین لحظاتی را تجربه کردهایمکه نسبت به خود احساس خوبی نداریم. این اتفاق فقط بخشی از انسان بودن ما و طبیعت زندگی است. عزت نفس پایین میتواند اثرات مخرب طولانی مدتی داشته باشد. بنابراین، لازم است که برای بهدست آوردن آن حداکثر تلاش خود را بکنید.
شناخت نشانه های عزت نفس پایین اولین و مهمترین قدم برای ایجاد عزت نفس است. در قدم بعدی برای دستیابی به احساس بهتر باید به ارزش خود پی ببرید. در اینجا به توضیح 10 مورد از علائم عزت نفس پایین میپردازیم تا خود را برای غلبه کردن بر آنها آماده سازید.
۱. حساسیت به انتقاد دیگران
یکی از نشانه های عزت نفس پایین حساسیت به انتقاد دیگران است، حتی زمانیکه آن انتقاد سازنده و مفید باشد. انتقاد تنها زمانی میتواند سبب واکنش افراد شود که از نظر دیگران نسبت به خود مطمئن باشند. بنابراین، از آنجاییکه افراد با عزت نفس پایین نسبت به تواناییهایشان شک دارند، در مقابل انتقاد دیگران از خود واکنش نشان میدهند. چرا که پذیرش انتقاد برای آنها به معنای تایید عیب و نقصشان است.
۲. کنارهگیری از اجتماع و فرو رفتن در خود
وقتی عزت نفس پایینی دارید ممکن است از جمع فاصله بگیرید و دعوت دیگران را برای رفتن به مهمانی نپذیرید. بنابراین، عدم تمایل به شرکت در جمع دوستان میتواند از دیگر نشانه های عزت نفس پایین باشد. ازطرفدیگر دوری از اجتماع و گوشهگیری سبب ایجاد اضطراب و تقویت افسردگی در شما میشود.
۳. داشتن حس خصومت و پرخاشگری
داشتن حس خصومت یکی دیگر از علائم عزت نفس پایین است. عزت نفس پایین باعث میشود که شما احساس آسیبپذیری و عصبانیت کنید؛ زیرا میان شما و دیگران حد و مرزی وجود ندارد. بنابراین، ممکن است نسبت به دیگران یک مکانیسم دفاعی داشته باشید و اگر کسی از شما انتقاد کند به وی حمله میکنید.
۴. داشتن احساس گناه و شک کردن به خود
شخصی که عزت نفس پایینی دارد برای موضوعات بیاهمیت از دیگران عذرخواهی میکند. چنین فردی برای چیزهایی که کنترل یا مسئولیتی روی آنها ندارد دچار احساس گناه میشود. ازطرفدیگر تصمیمگیری برای فردی که دچار کمبود عزت نفس است، ممکن است سخت باشد. این فرد به تصمیمات خود شک دارد و اغلب نگران است که انتخاب اشتباهی انجام ندهد. بنابراین، به جای اینکه به انتخابهای خود پایبند باشد، دچار تردید میشود.
۵. در اولویت قرار دادن خواستههای دیگران
یکی از علائم عزت نفس پایین در اولویت قرار دادن درخواستهای دیگران و بیتوجهی به نیازهای خود است. افراد با عزت نفس پایین توانایی نه گفتن به درخواستهای غیر منطقی دیگران را ندارند. این افراد به درخواستهای دیگران پاسخ مثبت میدهند، تنها به این دلیل که از نه گفتن به آنها احساس گناه میکنند. بنابراین، کمبود عزت نفس باعث میشود که خواستههای دیگران را در اولویت قرار دهید و به نیازهای خود توجه نکنید.
۶. احساس عدم لیاقت
احساس عدم لیاقت به این معناست که خود را لایق داشتن روابط عالی و شغل پردرآمد ندانید. بنابراین، ممکن است به درآمد پایین و رابطهای نامطلوب رضایت دهید و استانداردهای خود را پایین بیاورید. حس بیلیاقتی حتی میتواند منجر به جذب روابط ناموفق و سمی شود. بنابراین، تا زمانیکه احساس لیاقت نکنید نمیتوانید روابط عاشقانه و شغل پردرآمد را تجربه کنید.
۷. داشتن افکار منفی نسبت به خود
کمبود عزت نفس باعث میشود که افراد به جای توجه به نقاط قوتشان بر روی عیوب و نقاط ضعف خود تمرکز کنند. افراد با عزت نفس پایین نمیتوانند مثبت فکر کنند و مدام از ظاهر و تواناییهای خود ایراد میگیرند. درصورتیکه این افراد مرتکب اشتباه شوند، شروع به سرزنش کردن خود میکنند.
۸. مقایسه خود با دیگران
مقایسه کردن خود با دیگران میتواند به عزت نفس شما آسیب برساند و احساس بیکفایتی را در شما افزایش دهد. بیشتر افرادی که از کمبود عزت نفس رنج میبرند، خود را با افرادی که در رسانههای اجتماعی میبینند مقایسه میکنند.
مقایسه خود با دیگران گاهی اوقات میتواند عملکرد مثبتی داشته و برای شما الهامبخش باشد. اما، اگر بیش از حد درگیر مقایسه خود با دیگران شوید، تنها کاری که میکنید لطمه زدن به عزت نفستان است.
۹. ترس از شکست
افراد با عزت نفس پایین از شکست میترسند؛ زیرا به توانایی خود برای موفق شدن اعتماد ندارند. آنها از روبرو شدن با چالشها و موقعیتهای سخت اجتناب میکنند به این دلیل که نسبت به تواناییهای خود شک دارند. این افراد به اندازه کافی تلاش نمیکنند و به محض مواجه شدن با شرایط دشوار تسلیم میشوند. افرادی که دچار کمبود عزت نفس هستند همیشه احساس بیکفایتی خود را مخفی میکنند. این افراد به جای تلاش کردن عوامل بیرونی را مقصر شرایط خود میدانند.
۱۰. تلاش برای راضی نگه داشتن دیگران
یکی دیگر از علائم عزت نفس پایین این است که برای بهدست آوردن رضایت دیگران تلاش کنید. معمولا فردی که از عزت نفس بالایی برخوردار نیست، برای جلب رضایت دیگران تلاش زیادی میکند. این فرد ممکن است کارهایی انجام دهد که تمایلی به انجام آن ندارد و به خاطر راضی نگهداشتن دیگران نیازهای خود را نادیده میگیرد.
مطالعه کنید: راههای افزایش عزت نفس
نتیجه گیری
همانطور که گفتیم داشتن عزت نفس نقش مهمی در توانایی شما برای دنبال کردن اهداف و ایجاد روابط سالم دارد. عزت نفس پایین بر احساس فرد نسبت به خود تاثیر میگذارد و ممکن است وی را مستعد ابتلا به بیماریهای روانی مانند افسردگی کند.
اگر شما هم برخی از نشانه های عزت نفس پایین را تجربه میکنید، بهتر است از یک مشاور یا متخصص سلامت روان کمک بگیرید. افزایش عزت نفس ممکن است به زمان و تلاش نیاز داشته باشد. اما، به شما کمک میکند تا قدردان خود و تواناییهایتان باشید.