این روزها عدم تمرکز از مشکلات رایجی محسوب می شود که بسیاری از مردم را درگیر کرده است. بسیاری از افراد در دام پرش ذهنی می‌افتند. پرش ذهنی، تا حدودی یک مسئله عادی است؛ ولی زمانی که تمرکز را بیش از حد تحت تأثیر قرار دهد، به یک مسئله غیر عادی تبدیل می‌شود. مسلم است که شما هم تجربه عدم تمرکز را داشته‌اید. خوشبختانه راه‌حل‌های نوینی برای رفع این مشکل آزاردهنده کشف شده‌اند.
یکی از راه‌های رهایی از مشکلات تمرکز و پرش افکار، ذهن آگاهی است. شاید این واژه برای شما چندان آشنا نباشد؛ زیرا این روش از روش‌های نوین و مدرن محسوب می‌شود. شما با این روش می‌توانید، از دنیای خیال رها شوید. تقریباً امروزه خیال بافی به یکی از تفریحات بسیاری از افراد تبدیل شده است.
زندگی در خیال، بسیار مضر است و می‌تواند زندگی حقیقی فرد را دچار اختلال کند. در نتیجه بهتر است با استفاده از این روش نوین، از دنیای خیال کمی فاصله بگیرید و به دنیای واقعی بنگرید. با ما همراه باشید تا به پاسخ ذهن آگاهی چیست برسید و همه چیز را در مورد آن بدانید.
ذهن آگاهی چیست؟
ذهن آگاهی یکی از روش‌های مدرن برای تغییر نگاه به زندگی است. این روش به ما می‌آموزد که چگونه در دنیای واقعی زندگی کنیم. زمانی که ما بتوانیم از این روش به خوبی بهره ببریم، بسیاری از نگرانی‌ها از ما دور خواهند شد. زندگی امروزی، یک زندگی سرشار از استرس و نگرانی است. مشغله‌های کاری، خانواده، هزینه‌ها و بسیاری از برنامه‌های ناتمام می‌توانند یک استرس بزرگ باشند.
در این روش، می‌توان تمامی حواس را به کار برد و به درک عمیقی از زندگی اکنون رسید. این روش، تمرکز عمیق را به ما می‌آموزد. بسیاری از افراد این روش نوین را به مزه غذا تشبیه کرده‌اند. زمانی که غذایی را نچشید، متوجه مزه آن نخواهید شد. این روش نیز باید امتحان شود تا درک شود.
ذهن آگاهی یعنی اینکه شما این توانایی را داشته باشید که از هر آنچه که در لحظه اتفاق می‌افتد آگاه شوید. فردی که این روش را فرا گرفته است، تحت تأثیر شرایط منفی بیرون قرار نمی‌گیرد و واکنش‌های لحظه‌ای نشان نمی‌دهد. به طور کلی این روش، روشی برای رسیدن به آرامش است.
توجه داشته باشید که در بیرون از ذهن خود دنبال این روش نباشید، این روش در ذهن شما وجود دارد و فقط کافی است برای فعال سازی آن اراده کنید. این روش فواید زیادی دارد و در ادامه به این فواید نیز خواهیم پرداخت.
فواید ذهن آگاهی چیست؟
ذهن آگاهی فواید زیادی دارد و این فواید به سه دسته فواید روحی، جسمی و ذهنی تقسیم می‌شوند. به طور کلی می‌توان گفت این روش بر کل وجود انسان می‌تواند تأثیرات مثبت بگذارد.
فواید روحی ذهن آگاهی
ذهن آگاهی می‌تواند بر روح ما تأثیرات مثبتی بگذارد. از تأثیرات مثبت این روش بر روح می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش استرس
یکی از مشکلات رایج مردم، استرس است. ذهن آگاهی می‌تواند شما را از استرس رها کند.
- رهایی از احساسات منفی
یکی از فواید روحی ذهن آگاهی، رهایی از احساسات منفی است. تمرینات این روش می‌تواند تمامی احساسات منفی را از شما دور کند.
- بهبود روحیه و کاهش عصبانیت
عصبانیت به یکی از مشکلات یا به عبارتی به یکی از ویژگی‌های شخصیتی مردم تبدیل شده است. در واقع ما عصبانی هستیم؛ چون با ذهن آگاهی آشنایی نداریم. این روش به خوبی می‌تواند عصبانیت را کنترل کرده و روحیه فردی ما را بهبود بخشد.
- خودشناسی
بسیاری از افراد با گذشت زمان به شناخت خود می‌پردازند؛ ولی بعضی دیگر تا آخر عمر نیز شناختی از خود پیدا نمی‌کنند. با این روش نوین می‌توانید به خودشناسی نیز برسید.
فواید جسمی ذهن آگاهی
ذهن آگاهی فواید جسمی نیز دارد. از فواید جسمی این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت قلب
بیماری‌های قلبی به یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها تبدیل شده‌اند. این بیماری‌ها یکی از دلایل اصلی مرگ نیز محسوب می‌شوند. استرس دشمن قلب شما است. با ذهن آگاهی می‌توانید استرس را از خود دور کرده و به سلامت قلب خود کمک کنید.
- جلوگیری از آلزایمر
تمرکز به تقویت حافظه می‌کند. زمانی که حافظه تقویت شود؛ خبری از بیماری آلزایمر نیست. بیماری آلزایمر از جمله بیماری‌های مربوط به مغز است.
- تقویت سیستم ایمنی
ذهن آگاهی می‌تواند لنفوسیت‌ها را افزایش دهد. با افزایش لنفوسیت‌ها، سیستم ایمنی تقویت می‌شود.
فواید ذهنی ذهن آگاهی
فواید ذهنی ذهن آگاهی نیز بسیار مورد توجه است. از جمله فواید ذهنی این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت هوش هیجانی
هوش هیجانی می‌تواند نقش عمده‌ای در موفقیت ما داشته باشد. قوه تصمیم گیری ما ناشی از همین هوش هیجانی است. هرچه این هوش تقویت شود، شاهد تصمیمات بهتری خواهیم بود. تمرینات روش ذهن آگاهی می‌تواند هوش هیجانی ما را تقویت کند.
- آرامش ذهن و استراحت
آرامش واژه‌ای است که بسیاری از افراد به دنبال آن هستند و برای به دست آوردن آن می‌جنگند. گاهی آرامش در یک خواب خوب است. زمانی که ذهن آرام باشد، می‌توانید به راحتی استراحت کنید. استراحت بدون مشغله چیزی است که بسیاری از افراد در حسرت آن هستند.
تکنیک‌های ذهن آگاهی
ما در این قسمت قصد داریم 6 تکنیک بسیار مهم ذهن آگاهی را برای شما شرح دهیم. این تکنیک‌ها عبارت‌اند از:
- تنفس آگاهانه
در تکنیک تنفس آگاهانه، بر روی دم و باز دم تمرکز می‌شود. در این تکنیک، هوا از بینی به داخل کشیده شده و از دهان خارج می‌شود.
- مشاهده آگاهانه
در این تکنیک به اطراف خود به طور عمیق نگاه می‌کنید. شما باید به صورت آگاهانه به محیط نگاه کرده و تمرکز خود را حفظ کنید. یک وسیله یا هر چیز دیگری را که در محیط دوست دارید انتخاب کرده و بر روی آن عمیق تمرکز کنید.
- هشیاری آگاهانه
به کارهایی که در طول روز انجام می‌دهید فکر کرده و کاری را که بیش از یک بار انجام داده‌اید را انتخاب کنید. بر روی این کار متمرکز شوید. به احساس خود در لحظه به لحظه انجام آن کار فکر کنید.
- گوش دادن آگاهانه
در این تکنیک ذهن آگاهی شما می‌آموزید تا بدون قضاوت، گوش دهید. یک آهنگ جدید گوش دهید و روی صدا تمرکز کنید. سعی کنید هرآنچه که می‌شنوید را مورد تحلیل قرار دهید.
- تأمل آگاهانه
در این تکنیک شما با وظایف روزانه خود آشنا می‌شوید. با این کار شما می‌توانید حتی از تمیزکاری هم لذت ببرید.
- قدردانی آگاهانه
پس از رسیدن به تکنیک ششم، شما باید به 5 کار قبلی فکر کنید. شما باید بابت کارهایی که توانسته‌اید انجام دهید قدران باشید.
مضرات ذهن آگاهی
تاکنون کسی به طور قطعی نتوانسته ادعا کند که ذهن آگاهی می‌تواند مضر باشد. این روش ما را از استرس رها می‌کند و برای ذهن، جسم و روح ما بسیار مفید است. تنها زمانی می‌توان ادعا کرد این روش نوین مضر است که تکنیک‌ها و تمرین‌های آن به درستی انجام نشوند.
ذهن آگاهی در روانشناسی
روانشناسی یکی از علومی است که می‌تواند در حل تعارض‌های منفی به ما کمک کند. ذهن آگاهی وجوه مشترکی با روانشناسی دارد. ذهن آگاهی می‌تواند بسیاری از مشکلات روانی مثل افسردگی و استرس را درمان کند. زمانی که از مشکلات روانی نام می‌بریم، منظور ما مشکلات مربوط به روح و روان انسان است.
روانشناسی جایگاه ویژه‌ای برای ذهن آگاهی قائل است. تا حدودی می‌توان گفت هدف این روش با علم روانشناسی یکسان است. علم روانشناسی برای رفع استرس و نگرانی‌های افراد تلاش می‌کند و این روش نیز همین کار را انجام می‌دهد. در واقع به همین دلیل علم روانشناسی احترام خاصی برای این روش مدرن قائل است.
آشنایی با انواع ذهن آگاهی
از انواع ذهن آگاهی یا مدیتیشن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ذهن آگاهی تنفس
تنفس می‌تواند تأثیرات فوق‌العاده‌ای را بر سیستم اعصاب، قلب، ریه‌ها، عضلات، تمرکز، حافظه و سایر ارگان‌ها و همچنین عملکردهای بدن بگذارد.
- ذهن آگاهی خوردن
اگر در حال غذا خوردن هستید، به هر آنچه که می‌خورید تمرکز کنید. به مزه غذا فکر کنید. سعی کنید مزه را در ذهن خود تحلیل کنید. به مواد تشکیل دهنده غذا فکر کنید و حدس‌هایی درباره آن بزنید.
- راه رفتن
سعی کنید در طول روز پیاده روی کنید. در حین پیاده روی به راه رفتن خود فکر کنید. تمرکز کنید که چگونه راه می‌روید. بر تمام قدم‌هایی که برمی دارید تمرکز کنید.
- اسکن بدن
روزانه به وجود خود فکر کنید. بدن خود را اسکن کنید و به تمام اجزا تمرکز داشته باشید. هریک از اعضای بدن خود را تحلیل کنید و درباره آن فکر کنید.
مراقبه ذهن آگاهی چیست؟
مراقبه ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند تا بتوانید احساسات و افکار خود را بهتر تجربه کنید. این مراقبه شامل، کاهش استرس از طریق تمرین ذهن است. در این مراقبه انسان به حال و لحظه فعلی خود متمرکز شده و درگیر آن می‌شود. این درگیری همراه با آگاهی کامل است. در این مراقبه مدیتیشن با ذهن آگاهی ترکیب شده و یک حالت ذهنی ایجاد می‌کند. هدف اصلی این مراقبه تمرکز بر زمان حال است.
تمرین ذهن آگاهی در مدیریت استرس
فشارهای روزمره زندگی یکی از عوامل ایجاد استرس هستند. استرس می‌تواند عامل بسیاری از بیماری‌های جسمی نیز باشد. با تمرینات ذهن آگاهی می‌توان استرس را کنترل کرد. سعی کنید هر روز صبح قبل از این که تلفن همراه خود را به دست بگیرید، برای مدت کوتاهی نفس عمیق بکشید.
سعی کنید هنگام انجام هر کاری به آن کار دقت داشته باشید. می‌توانید تمامی اتفاقات پیرامون خود را یادداشت کنید. بر روی خودتان تمرکز کنید. همواره به یاد داشته باشید که این تمرینات بخشی از تمرینات مدیتیشن محسوب می‌شوند. سعی کنید بر حواس پنج‌گانه خود تمرکز داشته باشید.
زمانی که شما این تمرینات را انجام دهید، خواهید فهمید که در کدام قسمت از افکار شما مسائل آزاردهنده و دارای استرس وجود دارد. در نتیجه شما در آن لحظه باید از فکر کردن کناره گیری کنید. با این تمرینات واکنش شما در هنگام بروز مشکل، همراه با آرامش خواهد بود.
بخش آمیگدال مغز ما در مقابل استرس حساسیت نشان می‌دهد. تمرینات این روش نوین می‌تواند بخش آمیگدال را در آرامش حفظ کند. برای آگاهی از این تمرینات می‌توانید به azamsadeghian.com مراجعه کنید.
جمع بندی
همان طور که اشاره کردیم، امروزه با مشکلاتی که وجود دارد آرامش از زندگی دور شده است. برگرداندن آرامش به زندگی چندان کار دشواری نیست. فقط کافی است با اعظم صادقیان همراه شوید تا ذهن آگاهی را بیاموزید. این روش یکی از مفیدترین و مؤثرترین روش‌ها برای رسیدن به آرامش و رهایی از استرس است. نقش مثبت و سازنده این روش در علم روانشناسی نیز به اثبات رسیده است و بسیاری از روان‌شناسان از تمرینات این روش به بیماران خود تجویز می‌کنند.
